Пластик қалдықтан асфальт жасалады

Қоқыстың өзі жерде қалмайды, асфальтқа айналады. Мажарстан пластикті жол құрылысына кеңінен қолданып жүр. Бір қызығы, дәл осы пластиктен жасалған жол сапалы әрі берік. 

Әлемнің бірқатар елі осыған дейін пластикті битумға араластырып, асфальт төсеп келген. Ал венгриялық компания бетон жолдар салуды қолға алды. Компания өкілдерінің сөзінше, болашақта пластмасса жол құрылысына аса қажетті қиыршық тасты алмастыра алады. 

Дәл осы ұсақталған пластиктер бір кездері автокөлік бөлшектері еді. Әдетте асфальт төсеу барысында пластиктерді балқытып, қыздырылған битуммен біріктіретін. Пластик еріп, битумның құрамына енеді. Сөйтіп оның жабысқыш қасиетін арттырады. Ал венгриялықтар пластикті бетон қоспасымен араластырып, қиыршық тастың орнына пайдаланады. Әзірге қиыршық тасты толығымен алмастыруға мүмкіндік болмаса да, біраз бөлігін үнемдеуге сеп.

Карой Буш, жол құрылысы саласының маманы:

- Әдетте пластиктерді лақтырып, жағып жібереді. Бұл – қате. Оларды бетонды жол құрылысында қолдану - тиімді шешім. Өңделген пластик – болашақтың қиыршық тасы. Бетонараластырғыш арқылы пластикті қоспалармен араластырамыз. Пайда болған бетондық өнімдерді шексіз өңдей беруге болады. 

Қазір пластиктен бөлек көбікті материалдар, шыны, полистирол, тіпті ағаш үгінділері мен күл де жол құрылысына қолданылады. Мұндай жеңіл бетон әлдеқайда сапалы әрі ұзақ мерзімге шыдайды. 

Карой Буш, жол құрылысы саласының маманы:

- Ені 8 метр, ұзындығы 100 метрлік жол учаскесі үшін 104 тонна пластик пайдаланамыз. Яғни екіжолақты жолдың бір шақырымына мың тоннадан артық қалдық қажет. 

Әлем бойынша асфальт төсеу жұмысында пластиктер кеңінен қолданылады. Бұл әдісті алғашқылардың бірі болып Ұлыбритания қолға алған. Қазір пластмасс қосылған жолдардың ұзындығы бойынша Үндістан көш басында тұр. Елде 100 мыңнан астам шақырым жолдың құрамында пластик бар. Сонымен бірге Индонезия, Филиппин, Таиланд, әзірге, пилоттық жобаны іске асырып жатыр. Жалпы асфальт төсеуге қолданылған пластик битум мөлшерін 5–15% шамасында үнемдеуге мүмкіндік береді.

Авторы: Мөлдір Жақан