Олжас Бектенов: Энергетика саласы қарқынды дамуы тиіс

2029 жылы елде энергия тапшылығы жойылады. Бұл туралы бүгін Үкімет отырысында Энергетика министрлігі мәлімдеді. Алдағы төрт жыл ішінде 6,7 гигаватт қуат көздерін іске қосуға мүмкіндік беретін 70-ке жуық жоба жүзеге аспақ.

Шерхан Абзалұлы, тілші:

- Қазақстан – әлемдегі электр энергиясын ең көп тұтынатын елдердің бірі. Бүгінде мемлекетімізде 237 электр станциясы бар. Алайда бұл халықтың сұранысын толық өтей алмай отыр. Салдарынан төрт жылдан бері тоқ тапшылығы туындап келеді. Бұған кәсіпорындар мен ауыр өнеркәсіп кешендерінің көбеюі себеп. Министрлік мәселені шешу үшін 2035 жылға дейін меже қойған. Нәтижесінде 26 гигаваттан астам жаңа қуат көзін іске қосуды қарастыруда. Энергетика жетіспеушілігі төрт жылда жойылады екен. Тағы бір жаңалық, енді электр беру желілеріндегі ақауды дрон мен жасанды интеллект анықтайтын болады. Ақылды зейіннің арқасында саладағы 45 млрд теңге үнемделеді екен.

Ерлан Ақкенженов, ҚР Энергетика министрі:
- Шығындарды азайту есебінен 2,5 млрд теңге экономикалық тиімділік күтіледі. Екінші кейс – роботтандырылған кешен мен жасанды интеллектті қолдана отырып, жылу желілерінің құбырішілік дефектоскопиясы. Жөндеу жұмыстарын тиімді жоспарлау есебінен 42 млрд теңге экономикалық тиімділік күтіледі.

Энергетика әлеуетін арттыру бойынша елдегі компаниялар да аянып қалып жатқан жоқ. Мәселен, «KEGOC» компаниясы қазір екі бірдей маңызды инвестициялық жобамен айналысып жатыр. Біріншісі – тоқ тапшылығы қатты сезілетін оңтүстік өңірлердегі электр желісін нығайту жұмыстары. Екіншісі – Батыс Қазақстан электр желісін Бірыңғай энергетикалық жүйеге қосу. 

Нәби Айтжанов, «KEGOC» АҚ басқарма төрағасы:
- Бұл жоба батыс аймағының тұтынушыларын электр қуатымен жабдықтаудың сенімділігін арттырады. Сонымен қатар Атырау және Ақтөбе облыстарындағы электр станцияларының қуатын ұлғайтады. Жоба аясында ұзындығы 604 км болатын 500 кВт  желі салынып жатыр.

Дегенмен тек жоспар бойынша ғана жылжуға болмайды. Энергияны тұтыну қарқыны да, қажеттілігі де жылдан жылға артып барады. Сондықтан сала қарқынды әрі экономика сұранысынан оза дамуы тиіс.

Олжас Бектенов, ҚР Премьер-Министрі:
- Ол үшін энергетика саласы қарқынды дамуы тиіс. Сондықтан біз атом энергетикасына баса мән беріп отырмыз. Жоспарланған барлық энергетикалық жобаларды уақытылы іске асырып, жаңа технологиялық шешімдерді, соның ішінде энергияны жинақтау жүйелерін және гибридті электр станцияларын іске қосу қажет.

Үкімет басшысынан тағы бір тапсырма. Жыл соңына дейін Энергетика, Жасанды интеллект және Қаржы министрліктері бірігіп саланы кибершабуылдардан қорғайтын арнайы орталық құруы керек. Оның міндеті елдегі компаниялар мен ұйымдардың ақпараттық жүйелерін қорғау. Ал Бектенов тапсырманың орындалу барысын өзінің орынбасары Роман Склярға жүктеді.